Ο ρόλος του ασβεστίου για την υγεία του παιδιού

Στα γεμάτα ράφια των σημείων πώλησης είναι εύκολο να εντοπίσει κανείς συσκευασίες τροφίμων όπου αναγράφονται φράσεις όπως: «με ασβέστιο», «πηγή ασβεστίου», «πλούσιο σε ασβέστιο».
Γνωρίζετε για ποιον λόγο το ασβέστιο είναι τόσο σημαντικό τόσο για τη δική σας υγεία όσο και για την υγεία του παιδιού σας;
Επιτελεί πολλαπλούς ρόλους για τον οργανισμό μας: συναντάται σε ποσοστό 99% στα δόντια και στα οστά, όπου είτε λειτουργεί ως δομικό συστατικό, ενισχύοντας την αντοχή και τη σκληρότητά τους, είτε αποθηκεύεται για να απελευθερωθεί και να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις του οργανισμού· είναι θεμελιώδους σημασίας για την πήξη του αίματος, διαδικασία η οποία σταματά την αιμορραγία· αποτελεί αγγελιοφόρο που επιτρέπει την επικοινωνία μεταξύ των κυττάρων· συμμετέχει στη συστολή των μυών και των αιμοφόρων αγγείων, στη μετάδοση των νευρικών ώσεων στον εγκέφαλο και στον μηχανισμό έκλυσης ορμονών 1.
Από όλες τις λειτουργίες του, σίγουρα η πιο προφανής, πρωτίστως όταν μιλάμε για παιδιά, είναι εκείνη που συνδέεται με την ανάπτυξη των οστών. Στην πραγματικότητα, το ασβέστιο συμβάλλει, και απαιτείται, σε συνδυασμό με τη βιταμίνη D, στη φυσιολογική ανάπτυξη και το «χτίσιμο» των οστών σε παιδιά και εφήβους. Έτσι, οι ανάγκες του οργανισμού στο συγκεκριμένο μεταλλικό στοιχείο καθορίζονται υπό το πρίσμα αυτής της σημαντικής λειτουργίας 2,3. Τα στάδια της ζωής με τις μεγαλύτερες ανάγκες σε ασβέστιο είναι η προεφηβεία και η εφηβεία, δηλαδή οι περίοδοι κατά τις οποίες πρόκειται να επέλθει σημαντική αύξηση του ρυθμού ανάπτυξης του εφήβου 1.

Ποια τρόφιμα να επιλέξω για να εξασφαλίσω επαρκή πρόσληψη ασβεστίου από το παιδί;
Το γάλα και τα παράγωγά του είναι οι τροφές με τη μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε ασβέστιο: π.χ. δύο μερίδες γάλακτος/γιαουρτιού των 125 g μπορούν να καλύψουν περισσότερο από το 1/3 των ημερήσιων αναγκών σε ασβέστιο ενός παιδιού ηλικίας 2-6 ετών. Όσον αφορά το τυρί, ασβέστιο σε μεγαλύτερη ποσότητα συναντάται στα ώριμα τυριά (grana, παρμεζάνα, πεκορίνο) και στα μέτριας ωρίμανσης σκληρά τυριά (γραβιέρα και fontina), ενώ μικρότερη, αν και επαρκής, είναι η περιεκτικότητα σε ασβέστιο που εντοπίζεται στα νωπά τυριά (caciotta και μοτσαρέλα)1.
Επομένως, το γάλα και τα παράγωγα του γάλακτος αποτελούν την κύρια πηγή ασβεστίου της διατροφής μας4. Σε σχέση με άλλες δευτερεύουσες πηγές (δημητριακά και παράγωγα δημητριακών, φυλλώδη λαχανικά και κηπευτικά και νερό) είναι σημαντικό να λάβουμε υπόψη μία ακόμη πτυχή: η απορρόφηση του ασβεστίου μοιάζει να διευκολύνεται παρουσία λακτόζης και πρωτεΐνης του γάλακτος, ενώ αναστέλλεται παρουσία ορισμένων ενώσεων που περιέχονται στο σπανάκι, στις τομάτες και στα τεύτλα, στα δημητριακά ολικής άλεσης και στα όσπρια, στα αποξηραμένα και στα φρέσκα φρούτα1.